17.07.2019  |  Yazar: Özkan Korkmaz

Manyetik rezonans görüntüleme (MR) veya halk arasında bilinen diğer ismi ile “Emar” tıp dünyasına özel olarak geliştirilen, içinde büyük manyetik alanların bulunduğu mıknatıslarla vücudun farklı bölgelerinin görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme cihazıdır.

Daha önceleri vücuttan görüntü almak için kullanılan diğer görüntüleme yöntemleri, genel olarak radyasyon yaydıkları için insan vücudunda daha sonrasında tahribatlara neden olabilecek durumlara sebebiyet vermekte idi.

Ancak MR, yukarıda da belirttiğimiz gibi manyetik alan gücü ile görüntüleme sağladığı için herhangi bir radyasyon yayma durumunu söz konusu etmez. Bu özelliği ve bölgesel olarak inceleme yapılırken en küçük hücreye kadar görüntüleme olanağı sağladığı için herhangi bir zararı bulunmamaktadır. 

Hamile kadınlardan, bebek hastalara, yaşlı hastalardan genç hastalara kadar herkesin kolaylıkla girebildiği MR, herhangi bir zarar vermemekle birlikte hastalığın teşhisinde kesin sonuçlar verdiği için tıp dünyasında daha fazla tercih edilen bir yöntem olarak kendinden söz ettirmektedir.

Bel fıtığında da kullanılabilen MR yöntemi, doğru şekilde kullanıldığında, fıtığın hangi bölgede geliştiğini, büyümenin hangi oranda olduğunu anlamaya yardımcı olabilen bir sistem haline dönüşebilmektedir. Ancak sonuçların incelemesinde tercih edilen doktora önem vermek gerekir. Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi uzmanlarına göre alanında başarılı olan hekimlerin inceleme yapması ile kesin sonuçların elde edilme oranı çok daha yüksektir. 

Bel fıtığı nedir?

Bel omurları arasında “destek” görevi gören kıkırdak dokunun bazı nedenlere bağlı olarak ırtılması ve omurilikten kalçaya doğru yayılan sinirlere baskı yapması ile bel fıtığı oluşur. Bacağa ve kalçaya yayılan ağılar, bel ağrısı gibi şiddetli ağrılara neden olan bel fıtığı, erken dönemde tedavi edilmediğinde kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürmeye başlar ve ilerleyen dönemlerde herhangi bir ağırlık kaldırmasına bile mani olabilen bir hastalığa dönüşür. 

Beldeki omur kemikleri arasında yer alan ve bir amortisör gibi görev üstlenen disklerin fıtıklaşmasına halk arasında “bel fıtığı” denmektedir. Başlangıçta bel ağrısı ile kendini gösteren bu hastalık, ilerleyen evrelerde bacak sinirlerine de vurmaya başlar ve kişi fonksiyonlarını yerine getiremez bir hale gelir. 

Bel fıtığı belirtileri nelerdir?

Bel fıtığında belirtiler, kişiden kişiye göre değişebilmektedir. Ancak genel olarak uzman doktorların verdikleri bilgilere göre en çok görülen belirtiler şunlardır;

- Belde ve bacaklarda oluşan ağrılar,

- Bacakta güç kaybının yaşanması, güç kaybı ve aksama,

- Daha önce rahatlıkla yapılan hareketlerin yapılamayacak hale gelinmesi,

- İdrar kaçırma (her hastada görülmeyebilir ve bu durum çok sık tekrarlanmayabilir).

Bel fıtığı tanısı nasıl konur?

Bel fıtığının tanılanması için öncelikle hastanın fiziki muayeneden geçmesi gerekmektedir. Yapılan bazı testler ve klinik değerlendirmelerinde kesin sonuca ulaşılamaması durumunda uzman hekim, hastanın MR çekmesini ister. Buna ek olarak şüpheli durumlarda hastadan EMG çektirilmesi istenebilir. EMG, sinir ölçümü yapılan muayeneye verilen isimdir. Bu yöntem de yine bel fıtığı olup olmadığını tespit etmeye yardımcı olan bir yöntemdir. 

MR çekiminde bel fıtığı tespit edilir mi?

Genellikle hastaların en çok sordukları sorulardan biri de “MR ile bel fıtığı tespit edilir mi?” sorusudur. Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi Uzmanı doktorların verdikleri bilgilere göre, Manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile bel fıtığını tespit etmek ve hangi derecede büyüdüğünü anlayabilmek mümkündür. Ancak bunun için işin uzmanından destek almak gerekir. 

Bel MR’ı nasıl çekilir?

MR çekim yöntemleri, çekilecek bölgeye göre değişmektedir. Bazı hastalarda daha farklı şekilde çekilirken farklı amaçla MR çektiren hastalardan daha farklı şekilde MR çektirilmesi istenebilir. Bel fıtığı için MR çekiminde de farklı yöntemler kullanılmaktadır. 

Kapalı MR cihazı ile bel fıtığı tespiti yapılmadan önce hastanın üzerinde bulunan tüm metal eşyaları çıkartması gerekir (piercing, küpe, yüzük, kemer vs.) daha sonra hasta “raylı MR masası” adı verilen yatağa uzandırılarak, tünel şeklindeki MR cihazına alınır. İşlemler yapılırken MR teknisyeni ile hasta arasında iletişimi sağlayan özel bir radyo anteni kullanılır, bunun kullanılmasının amacı, hastanın hangi pozisyonda durması gerektiğini bildirmek ve acil durumlarda hasta ile iletişime geçmek amacıyladır. MR çekimi yapılacak bölgeye radyo frekansları gönderilir ve bu görüntüler de aynı şekilde bilgisayar ortamına aktarılarak işlem tamamlanmış olur. 

Kapalı MR cihazları, bazı hastalar için uygun olmayabilmektedir. Kapalı alan korkusu (klostrofobi) hastaları, tek başına hareket etme yetisine sahip olmayan hastalar, bebek hastalar ve yaşlı hastaların cihaza girmesi zordur. Bunun için geliştirilen ve modern tıp dünyasına sunulan açık MR cihazı ile hem konforlu bir şekilde çekim yapılabilmekte hem de daha kesin sonuçlar alınabilmektedir. Bu nedenle günümüzde özel hastanelerin bazılarında bulunan açık MR cihazları daha fazla tercih edilmektedir. 

Bel fıtığı için açık MR nerede çekilir?

Özel hastanelerde ve özel görüntüleme merkezlerinde çekilen açık MR için öncesinden randevu alınması gerekmektedir. Anlaşmalı kurumlarla iletişime geçerek bu konuda gerekli desteği alabilirsiniz. Bel fıtığı için açık MR çektirmesi gereken hastalara özel olarak yardımcı olan Biyorad, İstanbul’un Anadolu yakası ve Avrupa yakasındaki birçok özel hastane ve görüntüleme merkezleri ile anlaşmalı bir kurumdur. Acil durumlarda veya daha kesin sonuç alınmak istendiğinde, kurumumuzun iletişim bilgilerinden ulaşarak size en yakın hastaneden randevu alabilirsiniz.