Kalın bağırsak ve rektumu incelemek için kullanılan endoskopik bir işlem olarak adlandırılan kolonoskopi, sadece incelemek amacıyla yapılan bir işlem değildir. Gerek duyulması durumunda kalın bağırsaktaki polipler çıkartılarak laboratuvar ortamında incelenmektedir. Hem teşhis hem de tedavi amaçlı olarak yapılabilen kolonoskopi, makattan ucunda kamera ve ışık olan esnek bir tüp yardımı ile yapılır.
Bağırsak kanserinde kolonoskopi
Bağırsak kanseri veya diğer adıyla “kolon kanseri”, en sık görülen ve ölümlere neden olan kanser türlerinden biridir. Özellikle de ailesinde kalıtsal kolon kanseri olan kişilerin her 5 yılda bir kolonoskopi ile muayene olmaları önerilmektedir. 50 yaşın üzerinde olan kişilerde genel olarak görülebilen kanser türlerinden biri olduğu için uzmanlar, bu yaş üzerinde olan kişilerin mutlaka kolonoskopi ile muayene olmaları gerektiğini bildirmektedir.Kolon kanseri nedir?
Dünyada en sık görülen kanser türlerinden biri olan kolon kanseri (bağırsak kanseri), Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre ülkemizde en sık görülen 5 kanser çeşidinden biri olarak bildirilmektedir. Her yaşta görülebilen kolon kanseri, daha çok 50 yaşından sonra görülen bir kanser türüdür. Kadınlarda daha sık görülebilen kanser türü, erkeklerde de görülmektedir ve cinsiyet ayrımına göre değerlendirildiğinde kadınlar ikinci, erkekler ise üçüncü sırada yer almaktadır.Kolonoskopi ile polip kontrolü
Bağırsak kanserinden korunmanın en önemli yolu, daha önce bağırsak polip sorunu yaşayan insanların periyodik olarak muayeneden geçmeleridir. Bağırsak polipleri erken sürede teşhis edilerek çıkartıldığında, kolon kanseri hastalığına yakalanma riski daha da azalır. Ancak kişilerin bu tip durumlara karşı hassas olmaları, polip sorunu yaşadıktan sonra tedavi ile iyileşmelerinin arından bir daha tekrar etmeyeceği düşüncesine kapılmamaları ve gerekli muayeneyi periyodik olarak tamamlamaları gerekmektedir.Kolonoskopi öncesi bilinmesi gerekenler
Latincede “kolon” olarak adlandırılan bağırsakların görüntülenerek incelenmesi işlemine denilen kolonoskopi öncesinde hastaların bilmeleri ve uygulamaları gereken bir takım ayrıntıla bulunmaktadır. Uzmanlar, çekim öncesinde hastaların aşağıdaki durumlara dikkat etmeleri gerektiği konusunda uyarıyorlar.- Kolonoskopi yapılmadan 1 gün öncesinde sulu gıdaların tüketilmesi önemlidir. Bununla birlikte hastanın taneli besinlerden uzak durması gerekmektedir. Bol çorba içmek ve sıvı tüketmek, çekimin daha sağlıklı gerçekleşmesine yardımcı olacaktır.
- Kolonoskopi sonuçlarının daha net olabilmesi için hastanın çekimden 6 saat öncesinden aç kalması gerekir.
- Sabah saatlerinde kolonoskopi çekilecekse hastaya verilen ilacın yarısının saat 16.00’da diğer yarısının ise 19.00’da tüketilmesi gerekir.
- İlacın tadının buruk olmasından dolayı, çoğu hasta ilacı yutmakta zorluk yaşayabilmektedir. Buna önlem olarak meyve suyuna katılarak içimi kolaylaştırılabilir.
- Kolonoskopi çekilirken kan rengine benzeyen görüntülerin ortaya çıkmaması için hastanın vişne suyu, pekmez gibi şeylerden uzak durması gerekmektedir.
- Kolonoskopi için verilen ilacın amacı bağırsakları temizlemektir. Yani bu ilaç bir müshil ilacı türüdür. İlaç kullanımından önce bol su ve sulu gıdaları tüketmeniz daha sağlıklı olacaktır.
Kolonoskopi incelemeye nasıl hazırlanılır?
Kolonoskopi incelemesine girecek hastanın öncesinden bazı şeyleri bilmeleri gerekir. İlaç ile bağırsakların temizlenerek çekimin yapıldığı bu işlem için doktor öncesinden hastaya yazılı talimatlar içeren bir belge verir veya hastayı bu konuda bilgilendirir. Peki, incelemeye nasıl hazırlanılır?- Kolonoskopi çekiminden 24/48 saat öncesinden katı gıdaların terk edilmesi gerekir.
- Çekimden 12/24 saat öncesinde et suyu, çorba ve jöle gibi çekime engel olmayacak besinlerden yararlanılabilir.
- İncelemeden önce doktor, hastadan sıvı laksatif ya da evde enema kullanılmasını isteyebilir.
- Kolonoskopi incelemesi bira ağrılı ve zor geçtiği için mutlaka hastaya refakat edecek birinin bulunması gerekir.