Sağlıklı bir insanda günde ortalama 1,500 litre kan geçişi böbreklerde sağlanır. Yani hayati fonksiyon özelliği bakımından insan vücudunun en önemli organının böbrekler olduğunu söyleyebiliriz. Böbrek hastalıklarına karşı etkili çözümlerin geliştirildiği modern tıp dünyasında, böbrek sintigrafisi çekilerek, böbreklerin fonksiyonunu yerine getirip getirmediği gözlemlenir.
Radyoaktif madde damar yoluyla hastaya verilerek böbreklerde dağılımın izlenmesi tetkiki olan böbrek sintigrafisi ile hastalığın önceden tanılanması ve buna göre uygun tedavi yönteminin belirlenmesi amacı ile yapılan bir işlemdir.
DTPA (Dinamik böbrek sintigrafisi) nedir?
Böbrek patolojilerinde kullanılan dtpa, böbrek fonksiyonlarının etkilenebildiği sistematik hastalıklarda böbrek fonksiyonlarını takip etmek ve değerlendirmek amacıyla yapılan bir işlemdir. Belli bazı nedenlerden dolayı böbreklerin fonksiyonunu yitirmesi veya eksik olarak yerine getirmesi durumu söz konusu olabilmektedir.Hasta, bazı şikâyetlerle doktora gittiğinde genel muayene yapılır. Net sonuçlar elde edilmediğinde doktor, daha iyi bir analiz ve inceleme için hastanın dinamik böbrek sintigrafisi çekmesini ister. Böbrek sintigrafisi, hastaya damar yoluyla enjekte edilen radyoaktif maddeden sonra çekilir. Radyoaktif maddenin böbreklerdeki dağılımı incelenerek problemli olan bölge teşhis edilir ve buna göre uygun tedavi yöntemi planlanır.
DTPA, Obstriiktif patolojilerde böbrek fonksiyonlarının ve drenajin değerlendirilmesi amacıyla da istenebilmektedir. Bunun haricinde cerrahi operasyon geçiren hastanın böbrek fonksiyonlarının ne durumda olduğunu gözlemlemek amacıyla da kullanılan bu görüntüleme sistemi ile yapılan müdahalenin hangi evrede olumlu sonuç verdiği bilgisine ulaşılmaktadır.
Böbrek sintigrafisi öncesinde bilinmesi gerekenler
Hamile kadınların böbrek sintigrafisi yaptırmadan önce durumlarını doktorları ile paylaşmaları önemlidir. Bunun haricinde, daha önce böbrek ile ilgili öykü yaşanmış ise bu konuda da uzman doktorun bilgilendirilmesi gerekmektedir.Damar yoluyla hastaya enjekte edilen radyoaktif maddenin vücuda yayılma süresi ortalama olarak 2-3 saat kadardır. Bu bekleme süresinde hastanın bol su içmesi gerekmektedir. Çekim kalitesinin daha iyi olması için su içilip sık tuvalete gitmek, önemli oranda yardımcı olmaktadır.
Çekim esnasında hastanın hareketsiz şekilde beklemesi, görüntü kalitesinin daha iyi olmasını önemli oranda etkilemektedir. Ortalama 30 dakika süren çekim işleminden sonra herhangi bir rahatsızlığın görüldüğü bugüne kadar saptanmamıştır.
Emziren annelerin böbrek sintigrafisi çektikten 4-6 saat sonrasına kadar bebeklerini emzirmemeleri önerilmektedir.
Teste girmek için aç ya da tok olma şartı aranmamaktadır. Görüntülemeye girmeden önce hastanın idrarını yapmış olması görüntü kalitesinin daha sağlıklı ve olumlu sonuç vermesi adına önemli olduğunu bilmek gerekir. Dinamik böbrek sintigrafisi çekimine gidilirken daha önceki raporlar varsa bunların da mutlaka doktora sunulması gerekmektedir.
Böbrek sintigrafisi zararlı mı?
Çoğu insan, nükleer tıp teknolojisinden korkar. Ancak uzmanların aktardığına göre, bu tip durumlarda çekinmek, çekinmemekten daha fazla hasara yol açmaktadır. Elbette gereksiz yere böbrek sintigrafisi yaptırmak veya başka bir işlem yaptırmak çok da sağlıklı değildir.Ancak bununla birlikte hastalıklarla ilgili kesin bulgulara ulaşmak ve uygun tedavi yöntemini belirlemek için de bazı işlemlerin yapılması gereklidir. Dinamik böbrek sintigrafisi de çoğunlukla böbrek ile ilgili yaşanan hastalıklar hakkında bilgi edinmek ve uygun tedavi yöntemlerini planlamak için önemli oranda doktora bilgi sunduğu için yapmaktan çekinmemek gerekiyor.
Bebeklerde böbrek sintigrafisi
Bebeklerin böbrek fonksiyonlarını yerine getirip getirmediğini anlamak, hastalık varsa hastalık ile ilgili kesin bilgilere ve sonuçlara ulaşmak için bebek böbrek sintigrafisi yapılır. Annelerin bu konuda tedirgin olmaları elbette bir yerde anlaşılabilir bir durumdur.Ancak uzman doktorların verdiği bilgilere göre 6 aylık bebeklerde de böbrek sintigrafisi yapılabilmektedir. Genellikle büyüklerde daha fazla psikolojik rahatsızlıklara yol açsa da bebeklerin bu tip durumlardan daha az etkilendiğini aktaran uzmanlar, bebek böbrek sintigrafisi için korkulacak bir durumun olmadığı bilgisini vermektedir.
