01.09.2024  |  Yazar: Özkan KORKMAZ

Akciğer kanseri, dünyada en ölümcül kanser türlerinden biri olmaya devam etmektedir. Ancak son yıllarda gelişen tedavi yöntemleri, hastaların yaşam kalitesini ve beklentisini önemli ölçüde artırmıştır. Bu gelişmelerden biri de T790M mutasyon testi olarak bilinen moleküler bir testtir.

T790M Mutasyon Testi Nedir?

T790M mutasyon testi, özellikle akciğer kanserinde kullanılan hedeflenmiş tedavilerin etkinliğini belirlemeye yönelik bir moleküler biyoloji testidir. Bu test, hastanın akciğer kanseri tümör dokusundaki T790M adlı bir gen mutasyonunun varlığını veya yokluğunu tespit eder.

T790M mutasyonu, akciğer kanseri hücrelerinde sıkça görülen bir mutasyondur. Bu mutasyon, kanser hücrelerinin epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) adlı bir proteini hedefleyen EGFR inhibitörü ilaçlara karşı direnç gelişmesine yol açabilir. EGFR inhibitörleri, akciğer kanseri tedavisinde sıklıkla kullanılan ve belirli EGFR gen mutasyonları taşıyan hastalarda etkili olan ilaçlardır.

T790M mutasyon testi, özellikle hastanın daha önce EGFR inhibitörü tedavisine yanıt vermiş olup olmadığını ve daha sonra tedaviye direnç gelişip gelişmediğini belirlemek için kullanılır. Eğer T790M mutasyonu tespit edilirse, bu durumda hastanın EGFR inhibitörü tedavisine direnç geliştiği anlaşılır ve alternatif tedavi seçenekleri değerlendirilebilir.

Bu test, bireyselleştirilmiş tıbbi tedavi yaklaşımlarının bir parçası olarak önemli bir rol oynar. Sonuçlar, doktorların hastanın kanser tedavi planını optimize etmelerine yardımcı olur ve tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde kritik bir bilgi sağlar.

Neden T790M Mutasyon Testi Önemlidir?

T790M mutasyon testi, özellikle akciğer kanseri tedavisinde önemli bir rol oynayan bir moleküler biyoloji testidir. İşte bu testin önemli nedenleri:

1. Tedavi Seçiminde Yönlendirici Rol: T790M mutasyonu, akciğer kanseri hastalarında EGFR inhibitörleri adı verilen ilaçlara karşı direnç gelişmesine neden olabilir. Bu mutasyonun varlığının tespit edilmesi, hastaların daha önce bu tür ilaçlara yanıt verip vermediğini ve tedaviye direnç gelişip gelişmediğini belirlemek açısından kritiktir. Bu bilgi, alternatif tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesinde önemli rol oynar.

2. Bireyselleştirilmiş Tedavi Yaklaşımı: T790M mutasyon testi, hastaların tedavi planlarının bireyselleştirilmesine yardımcı olur. Her hasta farklı genetik profillere sahip olduğundan, bu test sonuçları tedavi kararlarının kişiye özel olarak yapılmasını sağlar. Bu da hastaların daha etkili ve uygun tedaviyi almasını sağlayabilir.

3. Tedavi Sonrası İzleme: Tedaviye başlanmadan önce yapılan T790M mutasyon testi, hastanın EGFR inhibitörü tedavisine yanıt verip vermediğini gösterir. Tedavi sırasında veya sonrasında yapılan testler ise tedavinin etkinliğini değerlendirmek ve direnç gelişip gelişmediğini belirlemek için kullanılır. Bu şekilde, tedaviye yanıtı izlemek ve gerektiğinde tedavi stratejisini ayarlamak mümkün olur.

4. Optimize Edilmiş Klinik Yönetim: T790M mutasyon testi sonuçları, klinik yönetimi optimize etmek için önemlidir. Bu testler sayesinde, doğru zamanda doğru tedavi seçeneklerinin uygulanması sağlanır ve hastaların sağkalım süreleri ve yaşam kaliteleri olumlu yönde etkilenebilir.

T790M mutasyon testi akciğer kanseri tedavisinde kritik bir rol oynar. Hastaların genetik profillerine dayalı olarak yapılan bu testler, tedaviye karar verilmesinde ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesinde önemli bir araç olarak kullanılır. Bu nedenle, hastaların uygun tedaviyi almasını sağlamak ve tedaviye direnç gelişmesini önceden belirlemek için bu testlerin düzenli olarak yapılması gereklidir.

T790M Mutasyon Testi Nasıl Yapılır?

T790M mutasyon testi, genellikle akciğer kanseri hastalarının tümör dokusundan alınan biyopsi örnekleri üzerinde gerçekleştirilir. Bu testin amacı, tümör hücrelerindeki T790M adlı bir gen mutasyonunun varlığını veya yokluğunu belirlemektir. Ancak bazen kan örneği de kullanılarak bu mutasyon tespit edilmeye çalışılabilir.

Test genellikle bir moleküler biyoloji laboratuvarında yapılır ve çeşitli analiz yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilir. İşte kullanılan bazı temel analiz yöntemleri:

1. PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu): PCR, DNA'nın belirli bölgelerini hedefleyerek çoğaltılmasını sağlayan bir yöntemdir. T790M mutasyonunun varlığını tespit etmek için spesifik olarak tasarlanmış PCR primerleri kullanılır. PCR ile amplifiye edilen DNA bölgeleri daha sonra dizi analizi veya diğer yöntemlerle incelenerek mutasyonun varlığı veya yokluğu belirlenir.

2. NGS (Next Generation Sequencing - Yeni Nesil Dizileme): NGS, DNA dizilerini çok yüksek hassasiyet ve hızda belirlemeye olanak tanıyan bir teknolojidir. Tüm genom veya belirli bölgelerdeki DNA dizileri NGS ile dizilenir ve ardından bilgisayar programlarıyla analiz edilir. T790M mutasyon testi için özel olarak tasarlanmış NGS paneli veya genişletilmiş kanser paneli kullanılabilir.

3. Sanger Dizileme: Bu yöntem, belirli DNA segmentlerinin dizilenmesi için klasik bir yöntemdir. Tümör dokusundan elde edilen DNA örnekleri, önceden belirlenmiş hedef bölgeler için dizileme reaksiyonuna sokulur. Daha sonra elde edilen diziler bilgisayar programlarıyla analiz edilerek T790M mutasyonu gibi spesifik mutasyonlar tespit edilir.

Tüm bu analiz yöntemleri, T790M mutasyonunun akciğer kanseri tedavisinde kritik bir rol oynayan EGFR inhibitörleri ile ilgili direnç gelişimini belirlemek için kullanılır. Bu testler, hastaların tedaviye nasıl yanıt verebileceklerini önceden tahmin etmek ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için önemlidir. Laboratuvar ortamında yapılan bu testler, genetik bilgiye dayalı olarak kişiselleştirilmiş tıbbi tedavi stratejilerinin geliştirilmesine katkı sağlar.

T790M Mutasyon Testi Nerede Yapılır?

T790M mutasyon testi genellikle bir moleküler biyoloji laboratuvarında yapılır. Bu laboratuvarlar genellikle büyük hastaneler, akademik sağlık merkezleri veya özel laboratuvarlar olabilir. Testin yapılabilmesi için laboratuvarda gerekli ekipmanlar ve uzmanlık bulunmalıdır.

Biyorad, anlaşmalı olduğu kurum seçenekleri ile hastalara en yakın test merkezinden randevu alarak erken teşhis edilmesi noktasında yardımcı olmaktadır. Detaylı bilgi için iletişime geçin.