04.10.2024 | Yazar: Özkan KORKMAZ
FISH Testi Nedir?
FISH testi, hücrelerdeki belirli genetik materyalleri görüntüleyerek, kanser ve diğer hastalıkların teşhisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu test, kanser hücrelerindeki bazı genetik değişiklikleri tespit ederek, tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olur.
FISH Testi Nasıl Çalışır?
FISH (Floresan In Situ Hibridizasyon) testi, hücrelerdeki belirli genetik materyalleri görüntüleyerek, kanser ve diğer hastalıkların teşhisinde kullanılan bir yöntemdir. Aşağıda FISH testinin temel çalışma prensibini adım adım açıklıyoruz:
1. Numune Hazırlama:
• Hastadan alınan hücre, doku veya sıvı numunesi (kan, kemik iliği, tümör dokusu vb.) preparat haline getirilir.
• Numune, hücrelerin gözlemlenebilmesi ve hedef DNA/RNA'lara ulaşılabilmesi için çeşitli işlemlerden geçirilir.
2. Hedef Genetik Materyalin İşaretlenmesi:
• Floresan boyalarla işaretlenmiş, hedef DNA veya RNA sekanslarına spesifik kısa DNA parçaları (prob) hazırlanır.
• Bu problar, numunedeki hücrelere hibridize edilir (bağlanır).
3. Floresan Mikroskopi:
• İşaretlenmiş problar, floresan mikroskop altında görüntülenir.
• Hedef genetik materyal, floresan işaretler sayesinde hücre içinde tespit edilir.
4. Sonuçların Değerlendirilmesi:
• Floresan sinyallerin sayısı, konumu ve örüntüsü analiz edilir.
• Bu analiz, hastalık tanısı, prognoz ve tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde kullanılır.
FISH testi, kanser hücrelerindeki kromozomal anormallikleri, gen amplifikasyonlarını veya delesyonlarını tespit etmek için sıklıkla kullanılır. Bu sayede, kişiye özel tedavi planlarının oluşturulmasına katkı sağlar.
NTRK1 Testi Nedir?
NTRK1 testi, belirli tümörlerde bulunan NTRK1 gen füzyonlarını tespit etmek için kullanılan bir moleküler test yöntemidir. Bu test, NTRK1 füzyonu pozitif olan hastaların TRK inhibitörü tedavilerinden fayda görebileceğini belirlemek için önemlidir.
NTRK1 Testi Nasıl Çalışır?
NTRK1 (Nörotrofik Reseptör Tirozin Kinaz 1) testi, belirli tümörlerde bulunan NTRK1 gen füzyonlarını tespit etmek için kullanılan bir moleküler test yöntemidir. Aşağıda NTRK1 testinin temel çalışma prensibini adım adım açıklıyoruz:
1. Numune Hazırlama:
• Hastadan alınan tümör dokusu veya biyopsi örneği, genetik analizler için hazırlanır.
• Numunedeki DNA veya RNA ekstraksiyonu gerçekleştirilir.
2. NTRK1 Füzyonlarının Tespiti:
• Özel primer ve prob setleri kullanılarak, numunedeki NTRK1 gen füzyonları tespit edilir.
• Bu füzyonlar, PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu) veya NGS (Yeni Nesil Sekanslama) teknikleriyle belirlenebilir.
3. Veri Analizi:
• NTRK1 gen füzyonu pozitif olduğu tespit edilen örnekler, bioinformatik analizlere tabi tutulur.
• Füzyon tipleri, füzyon partnerlerinin kimliği ve diğer önemli veriler değerlendirilir.
4. Sonuçların Raporlanması:
• Analiz sonuçları, NTRK1 füzyonu durumunu net bir şekilde ortaya koyacak şekilde raporlanır.
• Bu rapor, hekimlerin TRK inhibitörü tedavisi gibi hedefe yönelik tedavi seçeneklerini belirlemesine yardımcı olur.
NTRK1 testi, özellikle nadir görülen tümör tipleri (örneğin pediatrik şeffaf hücreli sarkom, infantil fibrosarkom vb.) ve metastatik/ilerlemiş kanser hastalarında önemli bir role sahiptir. Test sonuçları, kişiye özel tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde kritik bilgiler sağlar.
FISH ve NTRK1 Testlerinin Önemi
FISH (Fluorescence In Situ Hybridization) ve NTRK1 testi, kanser tanısında ve tedavi yöntemlerinin belirlenmesinde önemli rol oynayan moleküler testlerdir. İşlevleri ve sağladıkları bilgiler birbirinden farklıdır ve doktorların hastalar için kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturmasına yardımcı olur.
FISH Testi:
FISH testi, kanser hücrelerindeki genetik değişiklikleri tespit etmek için kullanılan bir moleküler yöntemdir. Temel olarak şu şekilde çalışır:
1. Hedeflenen DNA veya RNA Dizilerinin Görselleştirilmesi: FISH testinde kullanılan prob denilen özel DNA veya RNA parçaları, floresan etiketlerle işaretlenmiştir. Bu prob parçaları, hedeflenen genetik bölgelere spesifik olarak bağlanabilir.
2. Hücrelerdeki Genetik Değişikliklerin Belirlenmesi: Prob parçaları, kanser hücrelerindeki belirli genetik değişiklikleri veya kromozomal anormallikleri saptamak için kullanılır. Örneğin, kanser hücrelerindeki belirli gen amplifikasyonları (çoğalması) veya kromozomal translokasyonlar (parçaların yer değiştirmesi) gibi değişiklikler bu şekilde belirlenebilir.
3. Kanser Tanısı ve Prognostik Bilgilerin Sağlanması: FISH testi, kanserin tipini belirlemede ve hastanın prognozunu değerlendirmede önemli bir rol oynar. Örneğin, belirli kanser türlerinde yaygın olarak kullanılan genetik markerların (örneğin, HER2 gen amplifikasyonu meme kanseri gibi) varlığını veya yokluğunu belirlemek için kullanılabilir.
NTRK1 Testi:
NTRK1 testi ise özellikle belirli tümörlerde bulunan NTRK1 gen füzyonlarını saptamak için kullanılır. Bu test, hedefe yönelik tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde kritik bir rol oynar. NTRK1 gen füzyonları, NTRK proteinlerinin anormal birleşmesi sonucu oluşan mutasyonlardır ve bazı tümörlerde bu füzyonlar tedavi edilebilir hale gelir.
1. Hedefe Yönelik Tedavi Seçeneklerinin Belirlenmesi: NTRK1 testi sonucunda füzyonun varlığı saptanırsa, bu tümörler için NTRK inhibitörleri gibi hedefe yönelik tedavi seçenekleri değerlendirilebilir. Bu tedaviler, füzyonlu NTRK proteinlerini hedef alarak tümör büyümesini durdurmayı veya yavaşlatmayı amaçlar.
2. Tedaviye Yanıtın Tahmin Edilmesi: NTRK1 testi ayrıca, tümörün bu hedefe yönelik tedavilere nasıl yanıt verebileceğini tahmin etmede de kullanılabilir. Bu sayede, hastalar için en etkili tedavi planları belirlenerek kişiselleştirilmiş bir yaklaşım sağlanabilir.
FISH testi genellikle kanser hücrelerindeki genetik değişiklikleri belirlemek için kullanılırken, NTRK1 testi belirli tümörlerdeki NTRK1 gen füzyonlarını tespit ederek hedefe yönelik tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olur. Bu testlerin sonuçları, doktorların hastalar için en uygun ve etkili tedavi planlarını oluşturmalarına yardımcı olarak, kanser tedavisinde önemli bir rol oynar.
FISH, NTRK1 Testi Nerede Yapılır?
FISH (Fluorescence In Situ Hybridization) ve NTRK1 testi genellikle özel laboratuvarlarda veya moleküler patoloji laboratuvarlarında yapılır. Bu testler, genetik analizlerin yapıldığı ve moleküler biyoloji tekniklerinin uygulandığı özel donanıma sahip laboratuvarlarda gerçekleştirilir.
Biyorad, alanında uzman hastanelerle anlaşmalı bir kurum olup test yaptırmak isteyenlere yardımcı olmaktadır. İletişim bilgilerinden bize ulaşarak detaylı bilgi alabilir, randevu talebinde bulunabilirsiniz.
