16.02.2019 | Yazar: Özkan Korkmaz
Görüntüleme yöntemi olarak kullanılan tomografi hakkında birçok haber, başlık veya yazı mutlaka okumuşsunuzdur. “Tomografi kanser yapar”, “tomografi hastalıkları arttırır” vs. aslında bunların hiçbirinin tek cümle ile “doğru değil” demek yerinde olacaktır fakat tomografi çektirmek zorunda olanlar için açıklayıcı bilgilendirmenin yapılmasını daha uygun gördüğümüz için işin detayını incelemenin daha yararlı olacağını düşünüyoruz.
Tomografi kanser yapar mı?
Radyolojik görüntüleme sistemleri de tıpkı ilaçlar gibi yan etkilere sahip olan sistemlerdir. Ama bu yan etkilerin ne derecede olduğunu bilmek çok önemlidir. Bazen şişirilmiş haberlerde “tomografi kanser yapar” gibi iddialar veya bir hastanın başından geçen bir olaya iktibas edilerek tomografinin ciddi hasarlara neden olduğu söylenir.
Peki, bunlar doğru mu?
Uzmanlara göre tomografi çekimi sigaradan daha az zarar veriyor.
2007 yılında ABD’de yapılan bir araştırmada 72 milyon BT ele alınarak bir değerlendirmede bulunuluyor. Sonuçlar çıkmadan önce bu tomografi sahiplerinden 30 milyon kadarının başka kanserli hastalıklara yakalanacağı söyleniyor ancak sonuçlar çıktığında beklenen bu rakam hayali kalıyor.
Aslında tüm bunlar medyada yayılan haberler ve kötü amaçlı kişiler tarafından yapılan propagandalardır. Özellikle haberleri araştırırken doğru yerden konuyu ele almak son derece önemlidir.
ABD’de yapılan araştırma sonucunda 72 milyon kişiden 30 milyonunun tomografi sonrası kanser hastalığına yakalanacağı söyleniyor. Buraya kadar bakıldığında iddiaların çok korkunç olduğu görülebiliyor.
Ama 72 milyon insandan 30 milyonunun ilerleyen dönemlerde kanserli hastalık riski taşımasını değerlendirmek de önemlidir. Yani normal bir rakam verilmiş ve kanser olan insanların çektikleri tomografi ile alakası bile yoktur.
Peki, tomografi çektirilmeli midir?
Elbette insanlar canları sıkıldıkları için hastaneye gitmezler ve doktorlar da adrenalin olsun diye hastasından tomografi istemezler. Bir hastalığa tanı koymak ve doğru tedavi yöntemini belirlemek için bazı işlemlerin yapılması kaçınılmazdır.
Bunlarda biri tomografi (BT) de olabilir. Tüm bunları doktorunuza güvenerek yapıyorsanız, kaygılanmanızı gerektiren bir durumun olmadığını da bilmeniz gerekiyor.
Yani kulaktan dolma bilgilerle hareket etmek sadece sağlık durumunuzun daha kötüye gitmesine neden olacaktır bunun dışında size bir katkısı olmayacaktır.
Tomografinin riski var mıdır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi görüntüleme sistemlerinin tamamı tıbbi cihazlardır ve her tıbbi cihaz da aynen ilaçlarda olduğu gibi bazı riskleri barındırır. Örneğin basit bir ağrı kesici kullanıcısı bile günde kullanılması gereken ağrı kesici sayısı 1 iken daha fazla tüketmesi durumunda muhakkak yan etkisiyle karşılaşacaktır.
Tomografi çekimi de aynı şekildedir, hastanın çok fazla sistemde kalması, kullanılan cihazların eski olması veya yeterli kalmaması gibi nedenleri göz önünde tuttuğunuzda elbette “tomografi zararlıdır” sonucuna varırsınız. Ama buna karşın daha modern alanlarda ve daha yeni teknik cihazlarla çektirilen tomografinin riskinin hiç olmadığını veya çok az olduğunu söyleyebiliriz.
