12.01.2020 | Yazar: Özkan Korkmaz
Portizon Emisyon Tomografisi (PET) ile Bilgisayarlı Tomografi (BT)’in birleştirilmesinden elde edilen PET/CT, birçok hastalık hakkında bilgi almayı kolaylaştıran ve dünyanın en gelişmiş görüntüleme yöntemlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Kanserli dokuların tespit edilmesinde, kanserin evrelenmesinde, enfeksiyon odaklarını vücutta saptanmasında ve kalp hastalıkları ile canlı dokunun tespit edilmesi gibi birçok alanda uzman doktorlara yardımcı olan PET/CT, sağlık dünyasında adından en çok söz ettiren görüntüleme yöntemlerinin başında gelmektedir.
Günümüz şartlarında tıp dünyasının ciddi anlamda ilerlemesi ve hastalıklar üzerinde başarılı sonuçların elde edilmesi sayesinde birçok sağlık sorunu çözüme ulaşmaktadır. Ancak tüm bu görüntüleme yöntemleri ile tedavi yöntemlerini değerlendirirken hastaların ve doktorların dikkat etmeleri gereken çok önemli detaylar vardır. PET CT çektirler nelere dikkat etmeli? Sorusunun muhatabı aslında sadece hastalar değil, aynı zamanda görüntülemeyi yapan radyologlar, incelemeyi yapan birimler ve sonuçları değerlendiren doktorları da yakından ilgilendiren bir durumdur.
PET/CT işlemi nasıl yapılır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi birçok hastalığın tanılanmasında, kanser odaklı hücrelerin tespit edilmesinde, iyi huylu kanserler ile kötü huylu kanserlerin ayırt edilmesinde kullanılan PET/CT, uzun sürmeyen bir işlemdir aslında.
Ama her şeyden önce hastanın dikkat etmesi gereken en önemli konu, işlemi yapan hastanenin alanında uzman olduğundan emin olmasıdır. PET/CT işlemi yapılmadan önce hastalardan en az 6 saat aç kalması istenir.
Daha sonra hastaneye gelen hastanın kan değerlerini ölçmek için kan şekeri ölçülür. Normal sınırda ise yani PET/CT yapılmasında herhangi bir sorun yoksa, hastaya damar yolundan radyoaktif madde enjekte edilir. Radyoaktif maddeler, tek bir çeşitten meydana gelmemektedir. Hastanın ve hastalığın durumuna göre farklı seçenekleri değerlendirilebilmektedir.
Ancak bunlar arasında en yaygın olarak kullanılanın F-18 Florodeoksiglikoz olduğunu belirtmekte fayda vardır. Hastaya verilen radyoaktif maddenin vücuda tamamen yayılması için 1 saat kadar bir bekleme süresi gerekmektedir. Bu süre tamamlandıktan sonra hasta cihaza alınarak çekim işlemi başlatılır.
PET/CT hangi aşamalarda kullanılır?
Portizon Emisyon Tomografisi (PET) ile Bilgisayarlı Tomografi (BT)’in birleştirilmesinden oluşan PET/CT birçok aşamada uzman hekime yardımcı olan bir görüntüleme yöntemidir.
Herhangi bir zararı olmamasına rağmen dikkat edilmesi gereken en önemli şey, her aşamada PET/CT çekilmemesine dikkat etmektir. Alanında başarılı ve deneyimli olan uzman doktorlar, bu konuya dikkat ederek hareket ederler ve gerekli görüldüğü durumlarda hastadan bu işlemin yapılmasını isterler. Genel olarak PET/CT şu aşamalarda yapılmaktadır.
- Kanser şüphesi olan dokunun metabolizmasını değerlendirmek amacıyla,
- Farklı görüntüleme yöntemleri ile tespit edilen kitlelerin kanserli hücre olup olmadığını değerlendirmek amacıyla,
- Biyopsi yapılmadan önce kanser dokusunun olduğu bölgenin doğru şekilde saptanarak biyopsi için doku örneğinin alınması için kullanılan bir yöntemdir.
Kanser değerlendirmesinde PET/CT
Kanserli hücrelerin değerlendirilmesinde tıbbi görüntüleme yöntemleri arasında en sık kullanılan PET/CT, ilk aşamada hastalığın yaygınlığını değerlendirmek amacıyla yapılmaktadır.
Birçok kanser evrelemesinde başarılı sonuçlar vermesinden dolayı dünyanın ilerlemiş birçok ülkesinde bu yöntem kullanılmaktadır. Hem doğru bir tespit yapabilmek hem de hastaya gereksiz yere müdahale etmemek adına PET/CT işleminin uygulanması çok daha doğru bir uygulama olarak kabul edilmektedir.
PET/CT işleminden sonra dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Yukarıda da belirlediğimiz gibi hastaların ve PET/CT işlemini uygulayan uzmanların dikkatli olmaları gereken önemli konuların olduğundan söz ettik.
Çekim yapılacak hastane ve doktorun dikkat etmesi gereken ve hangi aşamalarda işlem yapabileceğini belirledikten sonra hastanın çekimden sonra nelere dikkat etmesi gerektiği hakkında bilgi vermemiz gerekir. Hasta, PET/CT işleminden sonra aşağıdaki konulara dikkat etmelidir.
1- PET/CT işleminden sonra hastanın radyasyona bağlı olarak yaşayabileceği komplikasyonları en aza indirmek için evinde bir süre dinlenmeye geçmelidir.
2- Hasta, alınan radyasyondan sonra özellikle ilk 6 saat içerisinde hamile kadınlardan ve bebeklerden uzak durmalıdır. Radyasyon oranının yüksek veya düşük olması bu konuda ihmale yer vermeyi gerektirmemektedir.
3- PET/CT uygulanmış hastanın mümkün mertebe çekim işleminden bir süre sonra yalnız kalabileceği bir ortamda kalması etrafındakilerinin sağlığı açısından en iyisidir.
4- PET/CT işlemini yapabilmek için hastaya damar yolundan radyoaktif madde verilmektedir. Bu maddenin vücuttan daha erken sürede atılabilmesi için hastanın bol miktarda su içmesi gerekir. içilen su sayesinde radyoaktif madde böbreklerden daha kolay bir şekilde atılabilir.
5- İşlemden sonra sonuçları alır almaz kesinlikle hastanın doktoru ile görüşerek durum değerlendirmesi hakkında gerekli bilgileri edinmesi gerekmektedir.
6- PET/CT işleminden sonra uzman hekimin verdiği ilaçların aksatılmadan ve belirlendiği şekilde kullanılmasına özen gösterilmelidir.
7- Hastanın işlemden sonra radyoaktif maddeyi vücudundan atmadığının bilincinde olarak hareket etmesi son derece önemlidir.
8- İşlemden sonra hastada psikolojik bazı sorunların oluşabileceğine karşı, hastanın sessiz ve sakin bir ortamda bir süre dinlenmesinde ciddi anlamda fayda vardır.
9- PET/CT işleminden hemen sonra hastanın taburcu edilmemesi, gerekli gözetim ve değerlendirmelerin yapılması için bir süre hastanede gözetim altında tutulması gerekir.
10- Verilecek radyoaktif maddenin uluslararası standartlara uygun ölçüde olmasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
PET/CT nerede çekilir?
PET/CT işlemi, daha çok özel hastanelerde uygulanan bir işlemdir. Bu işlem için doğru bir hastane bulmanın önemli olduğunu unutmadan hareket etmek gerekir. Biyorad, bu alanda sunduğu başarılı çalışmalar ile hastalara yardımcı olmaktadır. Detaylı bilgi için iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz.
